Gezondheid & Welzijn / By

Ben ik raar?

Kenmerken van Autisme

Logo MijnAutisme

Nee natuurlijk ben je niet raar!

Toch voelen veel mensen met autisme zich vreemd, raar of een buitenbeentje, maar ze weten niet precies waarom. Voor velen is een diagnose lastig, maar tegelijkertijd een geruststelling. Je bent namelijk niet meer de enige en je eigenaardigheden zijn opeens verklaarbaar. Maar let wel op, naast autistisch ben je ook gewoon een persoon met zijn eigen unieke persoonlijkheden en talenten. Omarm je verschillen, werk aan je zwakkere punten maar focus je ook vooral op datgene waar je juist wel zo goed in bent!

Autisme is nooit hetzelfde

Autisme heeft veel variaties en niemand met autisme is hetzelfde. Het is dan ook heel verschillend per leeftijdsfase, intelligentie en zelfs geslacht. Dit artikel gaat het hebben over de kenmerken van autisme in het algemeen en hoe autisme te herkennen is in de verschillende levensfases. Hoe uit autisme zich bij kinderen? Zit er veel verschil tussen de algemene kenmerken en de kenmerken die kinderen laten zien? Wat zijn nou eigenlijk de kenmerken bij volwassenen met autisme? En zit er nog verschil tussen volwassenen met autisme en ouderen?

Verder gaat dit artikel ook over “hoog functionerend” autisme, want wat is dat nou eigenlijk? En als laatste gaat het ook over hoe autisme zich uit bij vrouwen en meisjes. Om echt zeker te weten of je daadwerkelijk autisme hebt, zul je altijd contact op moeten nemen met een professional.

Bij de verschillende onderdelen staan de kenmerken waar veel personen met autisme in meer of mindere mate wel tegenaan zullen lopen in zijn leven. Dit zegt natuurlijk niet dat alle kenmerken bij elk persoon aanwezig zullen zijn. Bij de specifiekere onderdelen wordt er vooral gefocust op welke kenmerken opvallen en welke verschillen merkbaar zijn. Dit zegt dus niet dat de overige algemene kenmerken niet aanwezig zullen zijn.

Algemene kenmerken van autisme

Hieronder volgt een opsomming met autistische karaktereigenschappen, waar ze vaak goed in zijn en waar ze vaak wat meer moeite mee hebben.

Karaktereigenschappen

  • Eerlijk
  • Trouw
  • Perfectionistisch
  • Nauwkeurig
  • Creatief
  • Realistisch
  • Objectief
  • Concreet
  • Doorzetter
  • Geordend
  • Duidelijk

Kwaliteiten

  • Opmerken van details
  • Zaken analyseren
  • Patronen herkennen
  • Out-of-the-box denken
  • Hyperfocussen
  • Onderwerpen waar hun interesses liggen
  • Ordenen van zaken
  • Concreet
  • Planningen maken
  • Eén-op-één contact

Uitdagingen

  • Onverwachte veranderingen
  • Emoties herkennen
  • Sociale evenementen
  • ‘Zinloze’ gesprekken
  • Zintuigelijke prikkels
  • Informatieverwerking
  • Lichaamstaal- en houding
  • Vrienden maken en behouden
  • Humor en sarcasme
  • Overzicht houden
  • Emotionele en lichamelijke grenzen aangeven

Kinderen

Bij jonge kinderen zul je natuurlijk niet direct alle kenmerken zien, zoals je dit bij volwassenen zou zien. Toch zijn er dingen die vanaf een jonge leeftijd op kunnen vallen, namelijk:

  • Trager in ontwikkelingen (lopen, praten, zindelijk)
  • Wil weinig tot geen contact (oogcontact, knuffelen, veel alleen spelen)
  • Houdt van herhaling (zelfde kleding, speelgoed, handelingen)

Wanneer een kind ouder wordt en naar school gaat, zullen andere dingen op gaan vallen:

  • Moeite met contact (weinig of geen vriendjes, wordt mogelijk gepest)
  • Niet of moeilijk herkennen van lichaamstaal en emoties
  • Moeite met veranderingen
  • Is veel bezig met één onderwerp of hobby
  • Kan angstig en onzeker zijn
  • Houdt niet van drukte

Vervolgens worden kinderen tieners, ook hier zullen nieuwe dingen op kunnen vallen:

  • Moeite met plannen van activiteiten en huiswerk
  • Moeite met contact (zowel vriendschappelijke als liefdesrelaties)
  • Problemen op school
  • Kan naast angstig  en onzeker ook erg somber worden

Volwassenen

Wanneer iemand volwassen wordt, begint er een compleet andere levensfase waarin relaties en werk een grote rol gaan spelen. Volwassenen lopen dan ook vaak tegen de volgende dingen aan:

  • Problemen en stress in de loopbaan of op werk
  • Lastig vinden om samen te werken
  • Moeite met het vinden en behouden van (liefdes)relaties
  • Moeite met de opvoeding van kinderen
  • Veel gaan focussen op één hobby of interesse

Ouderen

En ook bij de laatste fase als oudere, vallen een aantal zaken op:

  • Moeite hebben met aanpassen aan nieuwe situaties (pensioen, verlies geliefden)
  • Moeite hebben met het zoeken van hulp
  • Gevoel van eenzaamheid

Hoog Functionerend

Iemand met hoog functionerend autisme heeft een normaal tot hoog IQ. De term ‘hoog functionerend’ heeft dus niks te maken met de mate waarin diegene last ervaart van zijn autisme en hoe diegene functioneert in de maatschappij. Deze personen kunnen zich vaak beter aanpassen aan wat de maatschappij van ze verwacht. Hierdoor lijkt het voor de buitenwereld vaak alsof er niks aan de hand is en daardoor kan autisme bij deze personen laat tot zelfs niet ontdekt worden. Een paar dingen die bij hoog functionerend autisme op kunnen vallen zijn als volgt:

  • Ze hebben wel vrienden, maar weinig en met een lage frequentie in contact momenten
  • Ze lijken zich goed in te kunnen leven in anderen, maar dit is vaak volgens een ‘script’ en dus aangeleerd in plaats van aangeboren
  • Doordat de maatschappij veel energie vraagt, worden ze vaak gezien als luie, egoïstische mensen
  • Gesprekken zijn vaak diepgaand, terwijl oppervlakkige gesprekken en gesprekken over gevoelens of emoties als lastig ervaren worden
  • Vaak zijn er veel onverklaarbare zichtbare tegenstrijdigheden (sociaal-terughoudend, energiek-lui, flexibel-star, positief-negatief)

Vrouwen en meisjes

Verder krijgen vrouwen en meisjes met autisme vaak te maken met verkeerde diagnoses, zoals ADHD, angst- of eetstoornissen. Ze worden vaak gezien als ‘onzekere’ kinderen of als ‘jongensachtige’ meisjes. Hierdoor worden hun problemen vaak aan de kant geschoven als ‘normaal’. Deze vaak subtiele dingen kunnen opvallen:

  • Gedragsproblemen zijn internaliserend. Dit houdt in dat de problemen vaak worden opgekropt en stilgehouden, hierdoor kunnen ze erg somber, stil en onzeker worden
  • Ook hier zijn sterke interesses in één onderwerp of hobby, alleen deze zijn vaak subtieler (films, muziek, popsterren, mode, make-up, dieren, creatieve hobby’s)
  • Vrouwen en meisjes zijn over het algemeen socialer, maar veelal werken ze met ‘scripts’. Zo weten ze door observaties van anderen vaak hoe ze moeten reageren in bepaalde situaties, het zogenoemde spiegelen van anderen
  • Ze maken vaak geen oogcontact, maar kijken naar iets dat er dichtbij zit. Hierdoor valt het minder op

Tot slot!

Ga alsjeblieft niet oordelen of iemands autisme zwaar is of licht en of iemand hier veel of weinig last van heeft. Iedereen is anders en zal dit op zijn eigen manier ervaren. Bovendien, welke meerwaarde geeft het je om dit van een ander te beoordelen? Het zal de persoon niet anders maken, hooguit meer onzeker. Dus wees lief voor elkaar, laat elkaar in zijn waarde en focus je op de kwaliteiten van mensen!

Kortom, iedereen met (en zonder) autisme is anders met zijn eigen unieke kwaliteiten!